2
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
3
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران
چکیده
در این تحقیق واکنش تابعی و عددی کفشدوزک Nephus arcuatus Kapur، یکی از مهم ترین شکارگرهای شپشک آردآلود جنوب Nipaecoccus viridis (Newstead) در استان خوزستان، مورد ارزیابی قرار گرفت. تراکم های2، 4، 8، 15، 40، 65، 90 و 115 عدد از تخم شپشک به مدت 33 روز در اختیار افراد ماده‌ی بالغ جفت گیری کرده (سه‌روزه) قرار گرفت. نوع واکنش تابعی و پارامترهای حاصل از آن به ترتیب با استفاده از رگرسیون لجستیک و رگرسیون غیرخطی محاسبه شدند. بر اساس نتایج رگرسیون لجستیک، واکنش تابعی ماده از نوع سوم تعیین شد. ضریب ثابت b، 0/00505، زمان دستیابی (Th) 0/4163 ساعت و بیشینه تئوریکی نرخ شکارگری57/7 تخم شپشک تعیین شد. نتایج حاصل از واکنش عددی نشان داد که با افزایش تراکم طعمه، تعداد تخم تولیدشده توسط ماده ها از 1 تخم (در تراکم 4) تا 229/5 تخم (در تراکم 115) به طور غیرخطی افزایش یافت. در مقابل، با افزایش تراکم طعمه کارایی بهره‌برداری از طعمه کاهش یافت. با توجه به شباهت شکل منحنی واکنش تابعی و عددی کفشدوزک، می توان نتیجه گیری کرد که این دو پارامتر با یکدیگر مرتبط بوده و عملکرد آنها به صورت همزمان است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده رهاسازی با نسبت 1:115 (طعمه: شکارگر) در یک برنامه کنترل بیولوژیک، احتمالاً بتواند کنترل موفقی از آفت را فراهم آورد.
)