تاثیر مقاومت ارقام گندم بر ترجیح غذایی کفشدوزک Hippodamia variegata Geoze نسبت به شته روسی گندم، Diuraphis noxia Mordvilko

نوع مقاله : مقاله تحقیقی

نویسندگان

گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده‌ی کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

زمانی­که یک شکارگر امکان گزینش بین دو یا چندگونه طعمه را دارد، اغلب یکی از آن گونه­ها را نسبت به دیگری ترجیح می­دهد. بنابراین، آگاهی از ترجیح غذایی یکی از شاخص­هایی است که در بررسی کارآیی و انتخاب دشمنان طبیعی باید مورد توجه قرارگیرد. در این پژوهش، ترجیح غذایی لاروهای سنین سوم و چهارم و افراد ماده بالغ Hippodamia variegata Geoze نسبت به شته روسی گندم، Diuraphis noxia Mordvilko پرورش یافته روی سه رقم مقاوم (امید)، نیمه مقاوم (بک کراس) و حساس (سرداری) گندم مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی ترجیح از شاخص بتای منلی استفاده شد. نتایج نشان دادکه مرحله زیستی شکارگر و سطح مقاومت گیاه میزبان آفت روی ترجیح غذایی موثر هستند و با بالا رفتن سن شکارگر بروز ترجیح ملموس­تر می­شود. کفشدوزک H. variegata بیشترین ترجیح را نسبت به شته پرورش یافته روی رقم امید و کمترین ترجیح را نسبت به شته پرورش یافته روی رقم سرداری نشان داد، به طوری که در بالاترین تراکم، میزان شکارگری برای کفشدوزک ماده بالغ با تغذیه از پوره سن سوم شته روسی، روی رقم امید، بک کراس و سرداری، به­ترتیب 06/1±89/73، 61/1±15/ 67 و 05/2±18/37 و مقدار شاخص منلی به­ترتیب 009/0±456/0، 013/0±379/0 و 018/0±165/0 بدست آمد، درحالی که این شاخص برای لارو سن سوم کفشدوزک به ترتیب 017/0±425/0، 013/0±372/0 و 016/0±202/0 محاسبه شد.  نتایج بدست آمده نشان می­دهد که کفشدوزک  H. variegataتمایل بیشتری به تغذیه از شته­های تغذیه کرده از رقم مقاوم دارد که در تدوین برنامه مدیریتی آفات می­تواند بسیار مهم باشد.

کلیدواژه‌ها