پروانه ی مینوز گوجه فرنگی Tuta absoluta (Meyrick) (Lep.: Gelechiidae)، آفت مهم گوجه فرنگی در شرایط گلخانه و مزرعه می باشد. نوسانات جمعیت پروانههای نر این آفت در اطراف شهرستان بروجرد، استان لرستان با نصب تله های دلتای حاوی فرمون جنسی در دو سال زراعی 1392 و 1393 در چهار مزرعه مختلف بررسی شد. نتایج این بررسی ها نشان داد که این آفت در سال 1392 شش نسل و در سال 1393 هفت نسل در سال دارد. در سال 1392 اولین پروانه ها در تاریخ 18 اردیبهشت ماه شکار شدند. اوج جمعیت پروانه ی نر مینوز در این سال در تاریخ 16 مرداد ماه با متوسط 38/5±125/75 عدد پروانه ی نر مشاهده شد. میانگین مجموع تعداد پروانه های شکار شده در 75 بار نمونه برداری 265±1947/75 پروانه به ازای هر تله بود. در سال 1393 اولین حشرات بالغ نر همزمان با نصب اولین تله ها یعنی در تاریخ 20 اردیبهشت ماه شکار شدند و اوج جمعیت آن نیز در تاریخ 11 مردادماه با متوسط 11/5±110/33 عدد پروانه ی نر مشاهده شد. میانگین مجموع تعداد پروانه های شکار شده در 74 بار نمونه برداری کمتر از سال قبل و به میزان 109±1742/33 عدد به ازای هر تله بود. استفاده از ثابت حرارتی گزارش شده برای این آفت نیز در این مطالعه کارایی تله های فرمونی را در تخمین نوسانات جمعیت تایید نمود. بررسی همبستگی تغییرات جمعیت پروانه های نر شکار شده با دما نیز نشان داد که همبستگی بین این دو در هر دو سال کاملا مثبت و معنی دار است. نتایج حاصل از این تحقیق به عنوان یکی از اولین بررسی ها در مورد تراکم و نوسانات جمعیت این آفت در شرایط مزرعه ای در ایران نشان داد که T. absoluta بدلیل چندنسلی بودن و تراکم بالا، پتانسیل بالایی برای خسارتزایی دارد و تله های فرمونی به عنوان ابزار مطمئنی در تعیین نوسانات جمعیت می توانند مفید باشند.
)